Еділ Жаңбыршин: Ішкі саясатқа сыртқы күштердің ықпалын шектеу қажет

03.04.2025, 09:39 kaz.365info.kz

Мәжіліс депутаты Еділ Жаңбыршин Қазақстан Республикасының Премьер-министріне жолдаған депутаттық сауалында еліміздің ішкі саясатына сыртқы күштердің араласуына байланысты өзекті мәселелерді көтерді. Ол бұл мәселені Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Ұлттық Құрылтайдағы мәлімдемесімен байланыстыра отырып, сыртқы ұйымдардың ұлттық мүддеге тигізетін ықпалына алаңдаушылық білдірді. Сонымен қатар, АҚШ-тың Халықаралық даму агенттігі (USAID) соңғы он жылда Қазақстанның ішкі саясатына әсер ету мақсатында 150 миллион доллардан астам қаржы бөлгені белгілі болды. Бұл қаражат көбінесе ішкі тұрақтылыққа кері әсер ететін ұйымдарды қолдауға бағытталған. «Бізде шетелдік гранттар арқылы қаржыландырылатын кейбір үкіметтік емес ұйымдар елдегі жағдайды тұрақсыз деп көрсетіп, шындыққа жанаспайтын ақпарат таратады. Оларға Қазақстанның жақсарғаны емес, шайқалғаны пайдалы. Себебі олардың басты мақсаты – өздерінің «гуманитарлық бизнесін» қаржыландыру», – деді Еділ Жаңбыршин. Депутат еліміздің ішкі саясатына сыртқы күштердің араласуын шектеу үшін Үкіметке нақты шаралар қабылдауды ұсынды: 1. Қаржылық бақылауды күшейту • Қаржы министрлігі мен тиісті мемлекеттік органдар сырттан келетін қаражаттың мақсатты жұмсалуын бақылап, еліміздің ішкі ісіне араласуға бағытталған қаржы ағындарын анықтап, тиісті шаралар қабылдауы тиіс. 2. Құқықтық талдау жүргізу • Шетелден қаржыландырылатын ұйымдардың қызметін реттейтін заңнаманы қайта қарау және оның тиімділігін бағалау қажет. 3. Қатаң бақылау орнату • Шетелдік гранттар арқылы қаржыландырылатын жобалар мен ұйымдарды қадағалау механизмдерін жетілдіру керек. 4. Ішкі саясат тұжырымдамасын әзірлеу • Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, Қазақстанда алғаш рет ішкі саясат тұжырымдамасы дайындалады. Бұл құжат ұлттық құндылықтарға негізделіп, елдің ішкі тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталуы тиіс. Депутаттың айтуынша, сырттан келетін инвестициялар ел экономикасын дамытуға, экология мен денсаулық сақтау саласын жақсартуға бағытталса, оған ешқандай кедергі болмауы тиіс. Алайда, ұлттық мүддеге қайшы келетін, елдің ішкі тұрақтылығын шайқалтатын жобаларды қаржыландыратын ұйымдарға қатаң тосқауыл қойылуы қажет.