Тарихи түптөркін: Айтағы

25.04.2021, 21:27 bilimdiler.kz

Тарихи түптөркін Айтағы – тау, биік. 499, 9 м. Қарағанды обл., Жаңаарқа ауданында. Е. Қойшыбаев бұл атаудың шығу жайын: «Көне түр. ай этнониміне тағ («тау») терминін жалғау арқылы жасалған атау. Этим. «Ай» тауы», - деп түсіндірген. Бұл пікірге қосылмауға да болады. Себебі мынау: Ерте заманда, түркі халықтары шаман дінін ұстаған кезде Ай «сұлулықтың», «көркемдік пен әдеміліктің» символы болған және Айға табынған, «әулие», «пір» тұтқан. Сондықтан да балаларға Айтолды, Айтуды, Айкүміс, Алтынай деген есімдер қойып отырған. Әлі күнге дейін ел арасында: «Ай көрдім, аман көрдім, ескі айда есірке, жаңа айда жарылқа», - деп, жаңа туған айға қарап сыйыну дәстүрі бар. Демек, Айтағы атауы «қасиетті тау